عهدنامه اي كه موريانه آن را نخورده است

بررسی از مرجع عهدنامه طبق کپی رایت اي كه بررسی از مرجع موريانه طبق کپی رایت آن را بررسی از مرجع نخورده طبق کپی رایت است

 درسوم مرداد 1344 مهاهده اي بين دولت ايران و ايالات متحده آمريكا منعقد مي شود كه پس از بايگاني چهل ساله و بعد از اين كه بيش از نيم قرن از توافقش مي گذرد به عنوان شاهدي براي دعواي حقوقي ايران و آمريكا در دادگاه لاهه دوباره رونمايي مي شود.

   در یکی از مواد این بررسی از مرجع عهدنامه طبق کپی رایت آمده است: «هر یک از طرفین معظمین متعاهدین در تمام مواقع نسبت به اتباع و شرکتهای طرف معظم متعاهد دیگر و اموال مؤسسات ایشان رفتار‌منصفانه و عادلانه مرعی خواهد داشت و از اتخاذ اقدامات غیر معقول و تبعیض‌آمیزی که به حقوق و منافع مکتسبه قانونی ایشان لطمه وارد آورد‌خودداری خواهد نمود و برای اجرای حقوق قانونی آنان که در نتیجه قراردادی به دست آمده باشد وسایل مؤثری طبق قوانین مربوطه تهیه وتأمین‌خواهد کرد». اشاره به همین یک بند کافی است تا اثبات کند آمریکا در تحریم ایران، مرتکب نقض عهده نامه شده است و بايد بابت اين بدعهدي خسارت وارده به ايران را جبران كند. تا اين جاي كار البته تمام موارد حقوقي بين المللي البته به نفع ماست و آمريكا هم هيچ غلطي نمي تواند بكند الا جبران.

   اما نكته قابل تأمل به زعم من كه بيش از چهاردهه از عمرم مي گذرد اين است كه مگر در اين چهاردهه مانيفست حكومت ايران بر آمريكايي ستيزي و غرب ستيزي و آمريكا دشمن جهان خوار و خونخوار بودن و مرگ بر آمريكا نبوده است. مگر در جريان اشغال سفارت آمريكا در سال 1358 ديپلمات ها و كارمندان سفارت آمريكا را به مدت 444 روز زنداني نكرديم. آن ها كه همگي جاسوس بودند و جرم جاسوس ها هم البته مشخص و معين است. مگر چهل سال در مدارس، نمازجمعه ها، مساجد، در بيست و دوم بهمن، روز قدس و ... مهمترين شعار ما مرگ بر آمريكا نيست. مگر وقتي از دشمن حرف مي زنيم به كشوري غير از آمريكا اشاره مي كنيم. اگر اين ها درست است پس معاهده مودت با چنين خونخواره اي اگر هم در حكومت پيشين بسته شده از طرف ما بي اعتبار و شايسته پاره كردن است. درست مثل همان قطع نامه هاي سازمان ملل كه رئيس جمهور پيشين آن ها را ورق پاره مي ناميد.

   اما اگر نه مواردي وجود دارد كه هنوز ما به رغم انعقاد آن ها توسط رژيم منحوس گذشته مي توانيم منتفع شويم ـ نظير دارايي هاي به جامانده از گذشته در كشورهاي خارجي، سهام شركت ها و قراردادهاي مشاركت اقتصادي و معاهدات بين المللي نظير قرارداد 1975 الجزاير كه باني اش را به جرم خيانت اعدام كرديم ـ و البته همان طور كه مي دانيد  اين ها با مانيفست نه شرقي و نه غربي ما هم منافات دارد ولي مورد وثوق ماست پس هنوز تكليفمان با خودمان يك سره نيست. به لحاظ عقلاني ما نمي توانيم چهل سال براي كشوري مرگ آرزو كنيم اما هنگام دعاوي حقوقي از پيمان مودتي صحبت كنيم كه بيش از نيم قرن پيش نوشته شده است. از ديدن پارادوكس هايي اين چنيني بيم آن مي رود كه در ساير موارد هم بايد پا روي مانيفست هايمان بگذاريم. نگاه ما به آمريكا نمي تواند نگاهي غير از دشمني باشد.