سواد رسانه اي 5

سواد رسانه اي 5

  سواد رسانه اي يك علم جديد و از زير مجموعه هاي علم ارتباطات است. امروزه براي تحليل هر فرآيند علمي بايد دانش خود را در آن زمينه تقويت كنيم. از اين رو مي توان مراحل زير را براي يادگيري اين مهارت در نظر گرفت.

مرحله اول: هدف از استفاده از رسانه چيست؟ ما به دنبال چه چيزي از رسانه هستيم. از اصول چهارگانه هر رسانه كدام يك با زندگي ما بيشترين چالش را دارد؟ ( اطلاع رساني،‌آموزش، سرگرمي و تبليغات)

مرحله دوم: آگاهی از اهمیت مدیریت و "رژیم رسانه اي" می باشد، یعنی: برنامه ریـزي و گـزینش کـردن زمـانی کـه صرف تلویزیون، اینترنت، بازيهاي الکترونیکی، فیلمها و انواع رسانه هاي چاپی میشود.

مرحله سوم: فراگرفتن مهارتهاي خاص تفکر انتقادي که یکی از اجزاي اصلی سواد رسانه اي است، یعنـی: یـادگیري تجزیه، تحلیل وپرسش درباره این که چه چیزهایی در پیام گنجانده شده؟  ساختار آن چگونه شکل گرفته؟ چه چیزي احتمالا حذف شده است؟

مرحله چهارمم: به مسائلی فراتر از این چارچوب پرداخته و مسائل عمیق تري را مورد بررسی قرار می دهد، یعنی: پیامی را که ما تجربه می کنیم چه کسی تولید می کند؟ براي چه هدفی این کار را انجام می دهد؟  چه کسی ذینفع اسـت؟  چه کسی بازنده است؟  چه کسی تصمیم گیرنده است؟ (تومن،1995:28)

پرسشها و مفاهیم کلیدي در آموزش سواد رسانه اي

 به قول پل لازار سفلد: پیوسته این سوال مطرح است که چرا به جاي این که از خود سئوال کنیم وسایل ارتباط جمعی بـا مردم چه می کنند؟ از خود بپرسیم که مردم با وسایل ارتباط جمعی چه می کنند؟ و مخاطبان چـه تـاثیري بـر فراینـد ارتباط دارند؟(دادگران،38:1377) بنابراین در فرایند آموزش سواد رسانه اي ضرورت دارد تا فراگیر با مفاهیم و پرسـش هاي کلیدي و تحلیل هاي کلیدي در این حوزه بیشترآشنا گردد:

 سوال کلیدي نخست اين است كه من چه هدفي در استفاده از رسانه دارم ؟

• كاركرد اطلاع رساني. به گفته مك لوهان پيام همان رسانه است. كاركرد اطلاع رساني در عصر حاضر بسيار پيچيده شده است. اخباز و پيام هاي ارتباطي با سرعت نور از منابع مختلف خبري به جهان مخابره مي شود و انسان نمي داند كدام يك از اين پيام ها درست و كداميك نادرستند.
• كاركرد آموزشي. انسان معاصر براي دانستن نياز به آموزش دارد و يكي از راههاي آموزش استفاده از وسايل ارتباط جمعي است اما اين كه كدام وسيله ارتباطي بهترين آموزش را ارائه مي كند نياز به سواد رسانه اي دارد.
• كاركرد سرگرمي. اين كه چه برنامه اي در طول روز مي تواند براي انسان يا فرزندان جنبه سرگرمي داشته باشد خود دليل مهمي بر داشتن سواد رسانه اي است. هر سرگرمي اي براي بازيابي ذهن و روان جامعه يا گروه سني خاص مناسب نيست.
• كاركرد تبليغات. اين كه ما به كدام رسانه اعتماد كنيم؟ و كدام رسانه در مسير تبليغات به واقع همان را ارائه مي كند كه مي گويد. يا در فرايند استفاده از استارت آپ ها كدام بهترين و به صرفه ترين خدمت را ارائه مي كنند؟