پير احمدآباد

پير احمدآباد

   ابراهيم گلستان لحظات تاريخي دادگاه نظامي پيرمرد را ثبت كرد. پيرمرد آرام روي صندلي اش نشسته بود. حكم دادگاه بعدا او را به زادگاهش تبعيد كرد. دكتر فاطمي اعدام شد. شاه بازگشت. باز هم آب از آب تكان نخورد. تاريخ سياسي ايران است ديگر. امير را هم كه در فين كاشان رگ زدند كسي ككش نگزيد. دغدغه ها چيزهاي ديگري بود كه امير و مصدق سد راهش بودند. پيرمرد رفت احمدآباد و در تبعيد جان سپرد. حتي وصيتش را هم عمل نكردند. كنار شهداي سي تير آرام نگرفت. بعد از انقلاب هم وصيتش عمل نشد و بعد هم و بعد هم ... .
   دكتر سحابي و ياران ديگر تدفينش كردند. ديگر گلستان  نبود تا آن لحظات را ثبت كند. اما آن ها در تاريخ معاصر اين سرزمين ثبت شد. بعدها مادلين آلبرايت وزير امورخارجه آمريكا از مردم ايران براي نقش آمريكا در كودتا عذرخواهي كرد. اسناد طبقه بندي شده دولتين بريتانيا و آمريكا پرده هاي سياه واقعه 28 مرداد را كنار زد ولي برخي از جمله سيد محمود كاشاني هرگز واقعه 28 مرداد را به عنوان كودتا نپذيرفتند.
   آنچنان که بعدها در اسناد سازمان جاسوسی آمریکا منتشر شد طرح کودتا که به نام رمز «آژاکس» خوانده شد، پس از انتخاب چرچیل به نخست‌وزیری انگلیس در مهر ۱۳۳۱ تهیه شد و انتخاب آیزنهاور به ریاست جمهوری امریکا در ماه آبان‌‌ همان سال به پیشبرد این طرح در ایران کمک شایانی کرد. این طرح مشترک با کمک عواملی در داخل ایران از جمله برادران رشیدیان، ذوالفقاری‌ها و دیگر جریان‌های وابسته به انگلیس و امریکا که از مرتبطین فعال دربار محمد‌رضا پهلوی بودند به اجرا گذاشته شد. تا پیش از انتخابات آمریکا مقامات انگلیسی طرح آژاکس را به یاری دو تن از بلندپایگان سازمان «سیا» از جمله (کرمیت کیم روزولت و ‌آلن دالس) به پیش برده بودند، اما ‌آن را تا آغاز دوران ریاست جمهوری آیزنهاور مسکوت گذارده بودند. طرح مزبور، دو هفته پس از آغاز ریاست‌جمهوری آیزنهاور یعنی از روز ۱۴ بهمن ۱۳۳۱ که یک هیأت انگلیسی برای اجرایی کردن طرح به ملاقات جان فوستر دالس وزیر خارجه آمریکا و برادرش آلن دالس رئیس سازمان «سیا» به واشنگتن رفت، لازم‌الاجرا شد.
   همين دولت روسیه كه الان بمب افكن هايش را در پايگاه نوژه اسكان داده در آن روزها،  طلاهایی را که در ‌‌نهایت مضیقه و احتیاج دولت مصدق، به او برنگردانده بود، پس از کودتا به دولت زاهدی تحویل داد. خود مصدق نیز دستگیر و در یک دادگاه فرمایشی به ۳ سال زندان محکوم گردید.
   كودتاي 28 مرداد دارد تقريبا به هفتاد سالگي مي رسد. دو نكته را مي خواستم عرض كنم. يكي اين كه دولت انگلستان پس از خروج از اتحاديه اروپا نرخ بهره بانكي را به 0.25% كاهش داد و عنوان كرد اين نرخ در 300 سال اخير بي سابقه بوده. يعني آن ها از 300 سال پيشتر كشور خود و بلكه خيلي قبل تر اسناد و مدارك مستدل و متقن دارند و ما از هفتاد سال پيش خود اسناد مستند نداريم. ديگر اين كه چه بخواهيم و چه نخواهيم مصدق يكي از تاثيرگذارترين شخصيت هاي سياسي تاريخ معاصر ماست. ممكن است در مسيرش اشتباهاتي را داشته باشد كه البته محتمل است اما نمي توان در وطن پرستي اش شك كرد و او را عامل آمريكا و انگليس دانست.